Goedkoper en duurzamer verwarmen door slim in te spelen op lage energieprijzen
Slimme warmtepompen
Of je het nu leuk vindt of niet, de toekomst is dynamisch. Je verbruik aanpassen is zowel heel duurzaam als gunstig voor de portemonnee.
Even stoppen met koelen of verwarmen, of iets later of eerder beginnen, kan op jaarbasis een hoop geld schelen, zonder dat je aan comfort inboet. Frank regelt de sturing op afstand, je hebt er geen omkijken naar.
Meer dan de helft van onze stroom komt van zon- en windenergie. Toen we nog vooral gas gebruikten ging de gaskraan verder open als we meer stroom wilden gebruiken. Nu moeten we ons verbruik aanpassen naar wanneer de zon schijnt of de wind waait. We zijn ons bewust dat we onze auto slim moeten laden en dat het helpt om de vaatwasser te timen. Maar bij een warmtepomp hebben we het gek genoeg maar nauwelijks over slim aansturen.
En dat is gek. Want de potentiële besparing is vele malen groter dan die van de vaatwasser, droger en wasmachine. In aflevering 67 van De Groene Nerds becijferden we dat de warmtepomp, als je de elektrische auto niet meerekent, thuis veruit de grootste stroomverbruiker is.
Grootste stroomverbruikers thuis
- Warmtepomp: 2.000 tot 4.000 kWh per jaar
- Auto laden: 2.250 tot 3.000 kWh per jaar (o.b.v. 15.000 km per jaar, 90% thuisladen)
- Koken: 350 tot 500 kWh per jaar (magnetron: 30, kookplaat: 175-325, oven: 130-150)
- Vaatwasser: 190 tot 230 kWh per jaar
- Droger: 180 tot 220 kWh per jaar
- Wasmachine: 125 tot 200 kWh per jaar
- Koelkast: 100 tot 200 kWh per jaar (vriezer los: 150 tot 350 kWh per jaar)
- Verlichting: 50 tot 250 kWh per jaar
- Fiets: 10-30 kWh per jaar
Slim verwarmen in een notendop
- Als stroom goedkoop of gratis is, warmt het systeem de vloeren, muren en het tapwatervat op.
- Als de tarieven pieken en er weinig zon is, gebruik je deze opgeslagen warmte om je huis te verwarmen. De warmtepomp blijft gewoon uit.
- De temperatuur blijft stabiel, het gezin merkt niets. Behalve aan hun energierekening.
- Op deze manier gebruik je stroom op de momenten dat het goedkoop en (meestal) groen is, zo vermijd je piekbelasting in de avond. Daarmee verlaag je niet alleen je energierekening, maar ontlast je ook het stroomnet.
Hoe werkt een slimme warmtepomp?
Warmtepompen gebruiken elektriciteit om warmte uit de buitenlucht te halen en die naar binnen te brengen. Maar met slimme aansturing kun je een stap verder gaan: je kunt warmte op het juiste moment opwekken en tijdelijk opslaan, zodat je later geen (dure) stroom uit het net hoeft te gebruiken.
De opgewekte warmte wordt opgeslagen in twee vormen:
- In een boilervat: het water dat de warmtepomp heeft opgewarmd wordt daarin bewaard om later te gebruiken.
- In de massa van je huis: in de (vloer)verwarming, muren of een betonnen vloer die warmte vasthouden en langzaam afgeven.
Je zou het kunnen zien als een grote thermosfles (boilervat) gecombineerd met een XXL-pizzasteen (massa van je huis).
Gebruik
Later op de dag, wanneer stroom duurder is, gebruik je deze opgeslagen warmte om je huis te verwarmen. Zonder dat je de warmtepomp opnieuw hoeft in te schakelen.
Impressie
Dat zou er ongeveer zo uit kunnen zien:
| Tijdvak | Energieprijs | Actie |
|---|---|---|
| Tot 09:00 | Hoog tarief | Vermijd opwarmen |
| 09:00 – 13:00 | Laag tarief + veel zon | Verhit vat maximaal met gratis/zéér goedkope stroom |
| 16:00–21:00 | Piektarief avond | Geen extra opwarming, vat blijft op temperatuur |
| Vanaf 21:00 | Daluren nacht | Eventuele bijvulling met goedkope nachtstroom |
Bron: WeHeat Intelligence
Slimme warmtepompen: de opties
Hoe kunnen warmtepompen hier op in spelen?
01
Timers
Verbruik eenvoudig tijdens vaste uren om piekuren te vermijden
02
Zonnemodus
Maak optimaal gebruik van je zonnestroom door extra te verwarmen bij zonoverschot
03
Dynamische modus
Optimaliseer je energieverbruik op basis van dynamische energietarieven
04
Onbalans modus
Verdien door je warmtepomp in te zetten om het stroomnet te balanceren
1. Timers
Dit is de meest eenvoudige optie om je warmtepomp slim te maken. Door een timer in te stellen laat je de warmtepomp het boilervat opwarmen in de door jou opgegeven uren. Gangbaar is dat je dan kiest voor de uren waarin de stroomprijzen gemiddeld het laagst zijn, bijvoorbeeld tussen 12:30 tot 15:00 uur.
Het grote voordeel van timers is dat ze door veel warmtepompen ondersteund worden. Bij sommige warmtepompen wordt het nachtverlaging en/of dagverhoging genoemd. Door overdag de temperatuur van het water te verhogen, kun je ’s nachts het verbruik verlagen. Het is bovendien heel eenvoudig in te stellen, en er zijn geen extra kosten aan verbonden.
Het nadeel van timers is dat het eigenlijk niet echt een slimme functie is. Er wordt niet echt gekeken naar hoeveel overschot van zonnestroom je hebt of hoe hoog vandaag en morgen de dynamische energieprijzen zijn. Wanneer je je timers overdag staan mis je bijvoorbeeld de lage stroomprijzen in de nacht, als het hard waait.
2. Zonnemodus
Met de zonnemodus verwarm je je boilervat en huis extra als je overschot van zonnestroom hebt. Met een P1-meter in je meterkast wordt gemeten of je aan het terugleveren bent. Bij overschot kan de slimme warmtepomp deze energie gebruik om voor te verwarmen. Er is ook voorspellingssoftware beschikbaar die voorspelt hoeveel zonnestroom je kunt verwachten.
Zeker wanneer de salderingsregeling is afgeschaft, is de zonnemodus zeer interessant. Je verhoogt het zelfverbruik van je zonnepanelen en hoeft minder dure stroom van het net af te nemen.
Bij ons zijn nog geen warmtepompfabrikanten bekend die een zonnemodus hebben ontwikkeld. Wel zijn er wat groene nerds die het zelf hebben gebouwd.
3. Dynamische energieprijzen modus
Wanneer je warmtepomp slim aanstuurt op dynamische energieprijzen, zal hij je boilervat en huis extra verwarmen zodra de stroomprijzen laag zijn, zodat je minder of geen stroom hoeft te gebruiken als de prijzen hoog zijn.
Met deze modus haal je optimaal voordeel uit dynamische energietarieven. Helaas wordt dit nog maar door een beperkt aantal warmtepompfabrikanten mogelijk gemaakt. Groene nerds kunnen ook zelf hun warmtepomp aansturen op basis van dynamische energietarieven door hem aan te sturen met Home Assistant, Homey of andere smarthomesoftware. Je warmtepomp moet dit wel ondersteunen met een API of een smart grid ready functie.
4. Onbalans modus
Net als bij thuisbatterijen kan je warmtepomp ook aangestuurd worden op basis van handel op de energiemarkten. Dit kan gebeuren op de day-ahead markt, maar ook op de intra-day en onbalansmarkt. Eigenlijk is ‘Onbalans modus’ dus een slechte naam, want vaak worden er meerdere energiemarkten gecombineerd. Het grote voordeel zijn de gunstige opbrengsten.
Het grote nadeel van een ‘Onbalans modus’ is dat de aansturing altijd moet komen van een energieleverancier. Omdat slim verwarmen nog zo nieuw is, ben je daarmee afhankelijk van een klein aantal partijen.
Daarnaast moet je warmtepomp natuurlijk ook geschikt zijn om op afstand aan te sturen.
Wat kan er met jouw warmtepomp?
Overzicht slimme warmtepompen
Slim aansturen met timers, op basis van zonnepanelen of dynamische energieprijzen: wat is er mogelijk voor jouw warmtepomp? Ook zie je wat er mogelijk is qua externe aansturing, bijvoorbeeld onbalans of via je smart home.
| Merk | Mogelijkheden |
|---|---|
 Nibe |
❌ Timers ✅ Zonnemodus Voor warmtepompen van Nibe is er de Smart-PV functie. Bij voldoende overschot aan zonnestroom zal de warmtepomp op deze momenten bijvoorbeeld de boiler (extra) op laten warmen, waardoor optimaal gebruik kan worden gemaakt door eigen opgewekte zonnestroom. Hiervoor heb je de EME 20 nodig, een communicatie-unit waarmee je warmtepomp direct met je omvormer kan communiceren. ✅ Dynamische modus Met Smart Price Adaption (SPA) kan je Nibe warmtepomp inspelen op dynamische energietarieven. Deze gratis functie haalt automatisch EPEX-prijzen op (24 uur van tevoren) en bepaalt zelfstandig wanneer verwarmen en boileropwarming het voordeligst is. Via de myUplink app kun je de balans instellen tussen maximaal comfort of maximale kostenbesparing. Externe aansturing ✅ Smart grid ready ✅ Onbalans modus via Frank Energie voor modellen vanaf 2022. ✅ API. Zowel een cloud API als lokale aansturing via modus. ✅ Integratie met Home Assistant en Homey. |
 WeHeat |
✅ Timers Je kunt een tapwaterschema instellen, evenals een legionellatijd en tapwater-boost om optimaal op prijsverschillen in te spelen. Dit valt niet onder WeHeat Intelligence en je hebt hier dus geen abonnement voor nodig. ✅ Zonnemodus ✅ Dynamische modus Weheat heeft Weheat Intelligence ontwikkeld, waarmee het echt een voorloper is op het gebied van slimme warmtepompen. Dit AI-gestuurde systeem analyseert niet alleen EPEX-prijzen, maar ook weersvoorspellingen, energieverbruikspatronen en zonne-energieproductie. Het systeem plant verwarming en warm water op de goedkoopste en zonnigste momenten. Voor eigenaren die voor 1 januari 2026 klant zijn geworden is WeHeat Intelligence gratis. Ben je daarna klant geworden dan geldt er abonnementsmodel (prijs nog onbekend). Meer weten? We hebben er een aflevering over gemaakt. Externe aansturing ❌ Smart grid ready ❌ Onbalans modus ❌ API ❌ Integraties. Er zijn wel integraties met Home Assistant en Homey maar alleen voor het uitlezen van data. |
 Quatt |
❌ Timers ❌ Zonnemodus ✅ Dynamische modus De Quatt All-Electric warmtepomp kan verwarmen op basis van dynamische energietarieven. Externe aansturing ❌ Smart grid ready ❌ Onbalans modus ❌ API ❌ Integraties. Er is een onofficiële integratie met Home Assistant met beperkte mogelijkheden voor aansturen. |
 Mitsubishi Electric |
✅ Timers Je kunt een timer instellen voor de warmtapwaterproductie. Hiermee kan de boiler automatisch opwarmen op de momenten dat de stroomprijs gemiddelde het laagst is. In deze handleiding lees je hoe je dat doet. ❌ Zonnemodus ❌ Dynamische modus Externe aansturing ✅ Smart grid ready ✅ Onbalans modus via Frank Energie voor modellen vanaf 2020 ❌ API ❌ Integraties. Er is een integratie met Home Assistant met beperkte mogelijkheden voor aansturen. |
 Vaillant |
✅ Timers Vaillant warmtepompen ondersteunen het instellen van tijdschema's via de ingebouwde thermostaat of via de myVAILLANT app. ❌ Zonnemodus ❌ Dynamische modus Externe aansturing ✅ Smart grid ready ✅ Onbalans modus via Frank Energie voor modellen vanaf 2020 ✅ API. Er is een cloud API voor ontwikkelaars. ✅ Integraties. Er is een onofficiële integratie met Home Assistant en Homey. ✅ Slimme aansturing op dynamische energietarieven via Tado Optimizer X. |
 Nefit-Bosch |
✅ Timers Je kunt met timers je kamertemperatuur en tapwatertemperatuur los van elkaar gedurende bepaalde uren verhogen. In de handleiding lees je hoe je dat instelt. ❌ Zonnemodus ❌ Dynamische modus Externe aansturing ✅ Smart grid ready ❌ Onbalans modus ❌ API ✅ Integraties. Er is een integratie met Home Assistant met mogelijkheden voor slim verwarmen. |
 Panasonic |
✅ Timers Panasonic Aquarea warmtepompen hebben een weektimer waarmee je tot 6 bedieningspatronen per dag kunt instellen. Dit kan via het bedieningspaneel of via de My Aquarea app. ✅ Zonnemodus Panasonic warmtepompen kunnen hun gebruik voor het verwarmingssysteem en de productie van warm water aanpassen aan de opbrengst van zonnepanelen. Je hebt hiervoor de Warmtepomp Manager nodig. ❌ Dynamische modus Externe aansturing ✅ Smart grid ready ❌ Onbalans modus ❌ API ❌ Integraties met smart home ✅ Slimme aansturing op dynamische energietarieven via Tado Optimizer X. |
 Daikin |
✅ Timers Daikin warmtepompen (zoals Altherma) bieden programma’s met weektimers waarbij je per dag meerdere verwarmingstijden en temperatuurniveaus kunt instellen. Deze timers kunnen via het bedieningspaneel, de Daikin app (Onecta of My Daikin) of via gekoppelde thermostaten worden ingesteld. ✅ Zonnemodus Daikin heeft de HomeHub, dat regelt dat de warmtepomp efficiënt gebruik maakt van eigen opgewekte zonnestroom, wat leidt tot lagere energiekosten. Je hebt hiervoor wel een extra stuk hardware nodig. ❌ Dynamische modus Externe aansturing ✅ Smart grid ready ✅ Onbalans modus via Frank Energie voor modellen vanaf 2022 ✅ API. Er is een cloud API beschikbaar. ❌ Integraties met smart home ✅ Slimme aansturing op dynamische energietarieven via Tado Optimizer X. |
 LG |
✅ Timers In te stellen via LG Smart ThinQ app. Via deze schema’s bepaal je wanneer de warmtepomp mag werken en kun je temperatuurprofielen programmeren voor thuisverwarming en tapwater. ❌ Zonnemodus ❌ Dynamische modus Externe aansturing ✅ Smart grid ready ✅ Onbalans modus via Frank Energie voor modellen vanaf 2024 ✅ API. Er is een Smart ThinQ cloud API beschikbaar. ❌ Integraties met smart home |
 Viessmann |
✅ Timers Met de ViCare app kun je tijdschema’s instellen voor verwarming en warm tapwater. Je kunt per dag verschillende schakeltijden programmeren en temperatuurprofielen instellen. ✅ Zonnemodus Met het Viessmann EMS kun je de productie van warm water starten wanneer er een overschot aan zelf-opgewekte zonnestroom is. ❌ Dynamische modus Externe aansturing ✅ Smart grid ready ✅ Onbalans modus via Frank Energie voor modellen vanaf 2020 ✅ API. Er is een cloud API beschikbaar. ✅ Er is een officiële integratie met Home Assistant en Homey waarmee je beperkt slim kunt aansturen. |
 Samsung |
✅ Timers Samsung warmtepompen bieden timer- en schemaregeling via het bedieningspaneel of de mobiele app. Je kunt tijdsblokken instellen voor verwarming, koeling en warm tapwater. ❌ Zonnemodus ❌ Dynamische modus Externe aansturing ✅ Smart grid ready ✅ Onbalans modus via Frank Energie voor modellen vanaf 2024 ✅ API. Er is een cloud API beschikbaar via het SmartThings platform. ❌ Integraties met smart home |
 Fujitsu |
✅ Timers Fujitsu warmtepompen bieden een weektimerfunctie waarmee je per dag maximaal 2 keer een ON- en OFF-tijd kan instellen via de afstandsbediening of het bedieningspaneel. ❌ Zonnemodus ❌ Dynamische modus Externe aansturing ✅ Smart grid ready ✅ Onbalans modus via Frank Energie voor modellen vanaf 2024 ❌ API ❌ Er is een integratie met Home Assistant met hele beperkte mogelijkheden ✅ Slimme aansturing op dynamische energietarieven via Tado Optimizer X. |
Onze afleveringen over slimme warmtepompen
Podcast afleveringen
dit schreven we over slimme warmtepompen
Artikelen over slimme warmtepompen
BEST KNOWN FOR
elevating your brand and broadening your audience
If you're on a mission to enhance your business through unforgettable brand awareness that demands attention, you're in the perfect spot. Boosting your visibility with an irresistible social media presence is my specialty—let's get started!
testimonials
"Isabelle transformed my business outlook with her insightful strategies and unwavering support. Truly a game-changer."
James McConnell
"Under Isabelle's guidance, I've seen phenomenal growth. Her expertise and personalized approach are unparalleled."
Sara Jennings
"Isabelle's coaching illuminated my path to success. Her strategies are innovative, effective, and tailored to my needs."
Michael Torres
"With Isabelle, I achieved results I never thought possible. Her blend of coaching and consulting is exceptional."
Emma Clarke
Business coaching and consulting illuminate the path to excellence, transforming vision into reality
FEATURED IN
Thuisbatterij
Browse the Metaverse category
Bekijk dossier
Dynamische energieprijzen
Browse the AI category
Bekijk dossier
Blockchain
Browse the Blockchain category
See posts
Virtual
Browse the Virtual category
See posts
© De Groene Nerds 2025
Onderdeel van DAS Media & Publishing
Opnames in de studio van De Podcasters
Electricity Campus Arnhems Buiten
Utrechtseweg 310 – gebouw B30 6812 AR Arnhem
Samenwerken
De energietransitie is de grootste uitdaging van het Nederlands bedrijfsleven. Met de Groene Zaken Podcast brengen we ondernemers, bedrijven, innovaties, goed advies en zinvol beleid samen. Heb jij een verhaal wat bij de Groene Zaken Podcast past? Neem dan contact op met Danny.